Έφτασε και φέτος αυτή η εποχή του χρόνου, φίλες και φίλοι. Είναι Νοέμβριος, άρα έχει Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Γιατί μπορεί ο καιρός να έχει τρελαθεί (sic), αλλά τουλάχιστον γνωρίζουμε ότι οι εποχές παραμένουν στην θέση τους μέσα από τα κινηματογραφικά φεστιβάλ. Όλοι το ξέρουν ότι το φθινόπωρο ξεκινάει αρχές Σεπτέμβρη με Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Δράμας και τελειώνει εκεί προς τα μέσα-τέλη Νοεμβρίου με το κρύο και την υγρασία να περονιάζουν στη Σαλούγκα.
Όλοι γνωρίζουν ότι οι αποθήκες του λιμανιού, η αίθουσα του Ολύμπιον και τα μπαρ του κέντρου είναι ένα θαυμαστό οικοσύστημα με κέντρο της ζωής του την κινηματογραφική εμπειρία και χίλιες μορφές κοινωνικότητας να ανθίζουν γύρω από αυτήν. Και φέτος βέβαια αναμένονται έντονα φασηνεφίλ™ με μεγάλες μάζες Αθηνέζων να πλήττουν την συμπρωτεύουσα από τις 2 μέχρι τις 12 Νοεμβρίου. Εκεί θα ‘μαστε κι εμείς φυσικά για φουλ κομπλέ κινηματογραφική ανταπόκριση μέσα από άρθρα, συνεντεύξεις και βίντεο από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στα social media του Nerdcult και το γκρουπ του ΒΙΝΤΕΟ ΚΛΑΜΠ. Προς το παρόν, όμως, ας μιλήσουμε για τις ταινίες και το πρόγραμμα.
Στο μέτωπο των μεγάλων πρεμιερών βραβευμένων φεστιβαλικών ταινιών, ας ξεκινήσουμε υπενθυμίζοντας πως ταινία έναρξης είναι το The Pot-au-Feu του γαλλο-βιετναμέζου σκηνοθέτη Tran Anh Hùng, το οποίο κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο φετινό Φεστιβάλ Καννών, και ταινία λήξης Fallen Leaves του αγαπημένου φινλανδού δημιουργού Aki Kaurismaki, το οποίο απέσπασε το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στις Κάννες. Συνεχίζοντας από Κάννες, θα παίξει επίσης το Monster του Hirokazu Kore-eda (Queer Φοίνικας και Βραβείο Σεναρίου), ενώ από Βενετία έχουμε το Io Capitano του Matteo Garrone (Βραβείο Σκηνοθεσίας) και από Sundance το Passages του Ira Sachs. Αξίζει επίσης να σημειώσουμε πως παίζουν οι δύο νέες ταινίες δημιουργών που παραδοσιακά αγαπά το ελληνικό κοινό (The Old Oak του Ken Loach και The Holdovers του Alexander Payne), αλλά και δύο ταινίες Ελλήνων σκηνοθετών που ήδη έχουν διαγράψει σημαντική φεστιβαλική πορεία: το Animal της Σοφίας Εξάρχου (Λοκάρνο, Σαράγεβο) και το Fingernails του Χρήστου Νίκου (Τέλιουραϊντ, Τορόντο).
Όπως πάντα, μπορείτε να βρείτε το αναλυτικό ωρολόγιο πρόγραμμα των φυσικών προβολών του φεστιβάλ στην επίσημη σελίδα του, ενώ η προπώληση των εισιτηρίων ξεκινάει αύριο, Τρίτη 31 Νοεμβρίου, στο www.filmfestival.gr. Κι επειδή ήδη ακούμε να ρωτάτε “ναι, αλλά τι να δω απ’ όλα αυτά”, σας έχουμε ετοιμάσει μια λίστα με τις 25 ταινίες που πρέπει να βάλετε στην (φανταστική ή πραγματική) ατζέντα σας αν σκοπεύετε να βρεθείτε στην Θεσσαλονίκη τις επόμενες μέρες.
Οι αγαπημένοι δημιουργοί
Ξεκινάμε με το Afire του Christian Petzold, ενός από τους πιο ενδιαφέροντες Ευρωπαίους δημιουργούς που βρίσκεται σε εξαιρετικό σερί μετά τα Transit και Undine. Και λέγοντας για ενδιαφέροντες Ευρωπαίους δημιουργούς, πηγαίνουμε κατευθείαν στον εξαιρετικό Radu Jude που έρχεται στο φεστιβάλ με το Do Not Expect Too Much from the End of the World έπειτα από τον θρίαμβο των Bad Luck Banging or Loony Porn και I Do Not Care If We Go Down in History as Barbarians (ναι, έχει εντελώς post-rock τίτλους).
Κατά τ’ άλλα, έχουμε την νέα ταινία του Kleber Mendonça Filho, το Pictures of Ghosts, με τον Βραζιλιάνο σκηνοθέτη να επιστρέφει μετά από τα υπέροχα Aquarius και Bacurau. Χαιρετίζουμε επίσης την απόφαση σου φεστιβάλ να συμπεριλάβει όχι μία αλλά δύο ταινίες Hong Sang-Soo (το In Our Day και το In Water), ενώ ανυπομονούμε να δούμε την μεγάλη επιστροφή του Victor Erice με το Close Your Eyes έπειτα από 30 χρόνια απουσίας (θα παίξει και προβολή του αριστουργηματικού Spirit of the Beehive, αν δεν το έχετε δει σε μεγάλη οθόνη).
Τα φεστιβαλικά σουξέ
Εδώ μιλάμε για ταινίες που έκαναν σούσουρο στα διεθνή φεστιβάλ κι έχουν πίσω τους ένα word of mouth που αξίζει να τσεκαριστεί. Πρώτη στάση στο La Chimera της Alice Rohrwacher, που έχει δώσει ήδη τα διαπιστευτήριά της πριν λίγα χρόνια με το Happy as Lazzaro και το The Wonders. Παρομοίως, το Housekeeping for Beginners μας τράβηξε την προσοχή λόγω της προηγούμενης ταινίας του Goran Stolevski, του folk horror You Won’t Be Alone. Κι ο Warwick Thornton βεβαίως που έρχεται Θεσσαλονίκη με το The New Boy αποτελεί μια από τις πιο ξεχωριστές φωνές του αυστραλιανού σινεμά.
Από πιο newcomers, ας επισημάνουμε πως το Humanist Vampire Seeking Consenting Suicidal Person είναι μια βαμπιρική coming-of-age ιστορία της Ariana Louis-Seize που έφυγε με τις καλύτερες εντυπώσεις από τη Βενετία, ενώ το The Sweet East του Sean Price Williams είναι εκεί που ποντάρουμε τα λεφτά μας για το αμερικάνικο indie διαμαντάκι της χρονιάς, αφού πρόκειται για τον σταθερό διευθυντή φωτογραφίας των ταινιών του Alex Ross Perry και των αδερφών Safdie.
Τα πειράματα που αξίζει να δοκιμάσετε
Προχωράμε με τις ταινίες που παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον αλλά και αυξημένο ρίσκο σε κάθε φεστιβάλ, αφού ο πειραματισμός είναι μια κατεύθυνση που πάντα στηρίζουμε επί της αρχής αλλά εύκολα καταλήγει hit-and-miss. Για αρχή, εμπιστευόμαστε τον Bertrand Mandico των Wild Boys που περιμένουμε να μας δώσει άλλη μία avant-καλτιά με το Conann.
Προτείνουμε επίσης να τσεκάρετε το arthouse βαμπιρικό The Vourdalak του Adrien Beau με την Ariane Labed, ενώ ανυπομονούμε να δούμε πώς θα μοιάζει το deep-web meme-film Hello Dankness της Sofia Jerk και το φιλόδοξο The Human Surge 3 με την 360-degree camera του Eduardo Williams.
Οι ελληνικές ταινίες
Στα καθ’ ημάς, το ελληνικό πρόγραμμα έχει δύο τρία πράγματα που αξίζει οπωσδήποτε να τσεκάρετε, όπως το υπέροχο Guest Star του Βασίλη Χριστοφιλάκη (δυστυχώς το Too Much Info Clouding Over My Head πέρασε αδίκως απαρατήρητο από τις αίθουσες πριν μερικά χρόνια) αλλά και το τζερτζελοqueer Καλοκαίρι της Κάρμεν του Ζαχαρία Μαυροειδή που κέρδισε τις εντυπώσεις στη Βενετία και βάζει τον σκηνοθέτη σε καλό σερί μετά τον τίμιο Απόστρατο.
Εφιστώ επίσης την προσοχή σας στο Πολύδροσο του Αλέξανδρου Βούλγαρη (ή The Boy αν προτιμάτε) με μια συγκλό Βίκυ Καγιά να πρωταγωνιστεί (χωρίς πλάκα, φοβερή), ενώ αν γουστάρετε ελληνορεμπέτικο λαβκραφτικό τρόμο (δεν συμβαίνουν συχνά αυτά) ετοιμαστείτε για έξαλλες καλτ στιγμές στο Μινόρε του Κωνσταντίνου Κουτσολιώτα. Κι αν πάτε προς τα αφιερώματα σε Νίκο Περάκη και Τάκη Κανελλόπουλο, θα προτείναμε το Άρπα Colla και την Εκδρομή αντίστοιχα.
Το αφιέρωμα στα φαντάσματα
Και τέλος, το φεστιβάλ έχει ένα μεγάλο (ίσως υπερβολικά μεγάλο) και ζουμερό αφιέρωμα στις ταινίες φαντασμάτων με πάνω από 30 τίτλους, οι οποίοι λίγο-πολύ όλοι αξίζουν την προσοχή σας. Αν βγάζαμε μια μίνι-5άδα προτάσεων που αξίζει να δείτε στη μεγάλη οθόνη, θα λέγαμε να τσεκάρετε το Celine and Julie Go Boating του Jacques Rivette, το The Hourglass Sanatorium του Wojciech Has, το Rouge του Stanley Kwan, το Pulse του Kiyoshi Kurosawa και το The Headless Woman της Lucrecia Martel. Επίσης, μου δημιουργήθηκε μια έντονη επιθυμία να ξαναδώ και να επανανακαλύψω το Inland Empire του David Lynch σε σκοτεινή αίθουσα.